වෛකල්පික නැමදුමට උදාහරණය කෙසේද යත් ව්‍යාපාරිකයෙක් තම ප්‍රධාන වෙළඳාමට අමතරව සිදු කරනු ලබන අතුරු ව්‍යාපාරයන් වැනිය. ඒවායින් ලැබෙන ලාබය නිසා ප්‍රධාන ව්‍යාපාරය වඩා හොඳින් ශක්තිමත් කරගත හැකි වන්නේය. මේ නිසා කිසිම ව්‍යාපාරිකයෙක් ඔහුට කළ හැකි අතුරු ව්‍යාපාරයක් ඇතොත් එය අත්හරින්නේ නැත.
මුස්ලිම්වරයෙකුට දහමින් අනිවාර්ය කොට ඇත්තේ ප්‍රධාන කරුණු පහකි. එහෙත් ඒවා සෑම එකකටම වෛකල්පික නැමදුම් පෙන්වා දී ඇත. එම නැමදුම් කරන තරම අනුව කෙනෙකුට දෙවියන් සමග වඩා හොඳින් සමීප වීමට අවස්ථාව උදාවන්නේය. නබිතුමා පවා ඇතැම් වෛකල්පික නැමදුම් නොකඩවා සිදු කොට තිබේ. උදාහරණයක් ලෙස නබිතුමා සිය ගමේ සිටින විට අනිවාර්ය සලාතය සමග තවත් රකාත් 12 ක් නොකඩවා ඉටුකර තිබේ. එනම් අළුයම සලාතයට පෙර රකාත් 2ක් ද ලුහර් සලාතයට පෙර රකාත් 4ක් ද ලුහර් වලින් පසු රකාත් 2ක් ද මහ්රිබ් සලාතයට පසු රකාත් 2ක් ද ඉෂා සලාතයට පසු රකාත් 2ක් ද වශයෙනි. අල්ලාහුතාආලාගේ තෘප්තිය උදෙසා මෙම වෛකල්පික රකාත් 12 ඉටුකරන සෑම මුස්ලිම්වරයෙකුටම ස්වර්ගයේ නිවසක් ලබා දෙන බව නබිතුමා පවසා ඇත (සහිහ් මුස්ලිම්). තවද නබිතුමා සෑම දිනකම රකාත් 8 තහජ්ජුත් සහ රකාත් 3ක් විතර් ඉටුකර තිබේ. තහජ්ජුත් සලාතය ඉටු නොකරන අයට ඉෂා වන්දනයෙන් පසු විතර් රකාත් 3ක් ඉටුකළ හැකිය. තහජ්ජුත් වන්දනය ඉටුකිරීමෙන් ඊමාන් විශ්වාසය ශක්තිමත් වන්නේයැයි නබිතුමා පවසා ඇත. මෙම වන්දනයේ වැදගත්කම අලලා බොහෝ නබිවදන් දැකිය හැකිය. නබිතුමාගේ පෙර සහ පසු වැරදි සමාකොට තිබියදීත් වැඩිවෙලාවක් තහජ්ජුත් නමදින්නේ ඇයිදැයි ආයිෂා තුමිය නබිතුමාගෙන් විමසු විට එතුමා පවසා ඇත්තේ “මා දෙවියන්ට ස්තුති කළ යුතු නොවේදැ”යි යනුවෙනි.
මුස්ලිම්වරුන්ට උපවාසය අනිවාර්ය කොට ඇත්තේ රමළාන් මාසයේදී පමණි. එහෙත් නබිතුමා රමළාන් නොවන මාසවලදී ද බොහෝ වෛකල්පික උපවාසයන් සිදු කර තිබේ. මේ අනුව සඳුදා දිනවලදී ද බ්‍රහස්පතින්දා දිනවලදී ද එතුමා උපවාසයේ නිරත වී ඇත. තවද කෑමට කිසිවක් නිවසේ නොමැති වූ විට ද එතුමා එතැන් පටන් දවසේ ඉතිරි කොටස උපවාසයේ යෙදී ඇත. මෙම උපවාසයන් ඉටුකිරීමෙන් අල්ලාහ්ට වඩා සමීප විය හැකිවා සේම නිරෝගී ජිවිතයකට ද එය හේතුවක් වේ. තවද එය රමළාන් මාසයේ ඉටුකරන උපවාසයේ අඩුපාඩු සපුරාලීමට හේතුවක් වේ.
මුස්ලිම් ධනවතුන් සඳහා zසකාත් අනිවාර්ය කොට ඇතත් ඊට අමතරව සදකා දීම දිරිමත් කොට ඇත. සදකා දීම ඕනෑම මුස්ලිම්වරයෙකුට කළ හැකිය. සදකා දීමෙන් zසකාත්වල සිදුවන අඩුපාඩු පියවාගැනීමට හැකිවනවා පමණක් නොව දෙවියන්ට සමීප වීමට එය මග පාදන්නේය. තවද මිනිසුන් අතර සහෝදරත්වය වර්ධනය කිරීමට ද එය උදව් වන්නේය. එසේම මිනිසුන් අතර ඇති-නැති පරතරය අඩුකිරීමට zසකාත් සහ සදකා උදව් වන්නේය. මේ නිසා සදකා දීම මගින් සැමටම සතුටින් ජිවත් වීමට අවස්තාව උදාකරන්නේය. එපමණක් නොව තම ඉතිරි ධනය පිරිසිදු වීමටත් වර්ධනය වීමටත් හේතුවක් වන්නේය. අල්ලාහු තආලා වෙනුවෙන් සදාකා දෙන තැනැත්තාගේ උදාහරණය කෙසේද යත් එක් ධාන්‍ය ඇටයක් වැපිරීමෙන් එය රිකිලි හතක් බවට පත්වී ඒවා එක එකෙහි ධාන්‍ය ඇට 100 බැගින් ඇතිවූවා ට සමානය. තවද අල්ලාහු තආලාගේ මනාපය පරිදි ඊටත් වඩා ලබා දෙන්නේය.
හැකියාව ඇති අයට හජ්වන්දනය අනිවාර්ය කොට ඇත්තේ ජිවිතයේ එක් වතාවක් පමණි. එහෙත් අවශ්‍ය නම් ඔවුන්ට වෙනත් අවස්ථාවන්හිදී මක්කා පුණ්‍ය භූමියට ගොස් ඕනෑතරම් උම්රා කිරීමට අවසර තිබේ. එය හජ් වන්දනයේ සිදුවූ අඩුපාඩු වලට හිලව් වනු ඇත.
මුස්ලිම්වරයෙක් ඔහුට හැකි පමණින් වෛකල්පික වන්දනයන් ඉටු කිරීම නිසා දෙවියන්ගේ ආරක්ෂාව ඔහුට ලැබෙන්නේය. තවද ඔහුගේ දුආ ප්‍රාර්ථනා ඉක්මනින් ඉටුවීමට හේතුවක් වන්නේය.
මෙහිදී වැදගත් වන්නේ අනිවාර්ය කොට ඇති වන්දනයට මුල් තැන දීම මිස වෛකල්පික නැමදුම්වලට මුල්තැන දීම නොවේ. ඇතැම් උදවිය රමළාන් මාසයේදී ෆරල් ඉෂා වන්දනය සාමුහිකව ඉටුකිර්ම වෙනුවට තරාවිහ් වන්දනය ඉටුකිරීමට මුල් තැන දෙති. එම හේතුවෙන් සාමුහික ඉෂා වන්දනය අවසාන වූ පසු ඔවුන් මස්ජිදයට යෑම අපට දැකිය හැකිය. ඉන් සිදුවන්නේ විශාල කුසල් ප්‍රමාණයක් අහිමිකර ගැනීමය.
By Fasy Ajward.B.Sc(Special)Hons.
Ex: Research officer at Ceylon Institute of Scientific and Industrial Research.