මුහම්මද් සල්ලල්ලාහු අලෛහි වසල්ලම් තුමා ඉපදීමට වසර 4000කට පමණ පෙර ඉබ්‍රාහිම් නබිතුමා ජිවත්වුහ. එතුමාට පහළ වූ දහම් පුස්තකය දැන් අප අතර දැකිය නොහැකිය. එහෙත් එතුමාගේ ජිවිතයේ වැදගත් කරුණු බොහොමයක්ම මුහම්මද් නබිතුමාගේ අනුගාමිකයින් විසින් හජ් වන්දනයේදී ඉටු කරනු ලබන්නෝය. මේ නිසා හජ්වන්දනය සහ ඉබ්‍රාහිම් නබිතුමා අතර ඉතා සමීප සම්බන්දයක් දැකිය හැකිය. හජ්වන්දනයේදී ඉබ්‍රාහිම් නබිතුමා සිදු කළ බොහෝ දේවල් සංකේතවත් කරනු ලබන්නේ එතුමා විසින් අල්ලාහු තආලා වෙනුවෙන් සිදුකළ විශාල කැපවීම් නිසාය. ඔහු දෙවියන්ගේ ඒකීයත්වය මිනිසුන් හට දෙසීම සඳහා විශාල කැපවීමක් සිදු කොට ඇත.
ඉබ්‍රාහිම් නබිතුමා මහළු වියට පත්වන තුරු ඔහුට දරුවෙකු ලැබීමේ වාසනාව උදාවුයේ නැත. එසේ තිබියදී ඔහුට ඉස්මයිල් තුමාව ලැබුනේ ඔහුගේ වයස අසුව ඉක්මවා ගිය පසුවය. එසේ තිබියදී ඉබ්‍රාහිම් නබිතුමව පරික්ෂා කිරීම සඳහා දෙවියන් එම දරුවා සහ ඔහුගේ මව්තුමියව කාන්තාරයේ හැර ඒමට නියෝග කොට ඇත. එතුමා ද එම නියෝගය කිසිම පැකිලීමකින් තොරව ඉටු කළේය. ඔහු කල එම කැපකිරීමේ ප්‍රතිපලයක් ලෙස zසම් zසම් ලිඳ ඇතිවිය.
හාජරා තුමිය ගෙන ගිය ජලය අවසාන වූ පසු ඇය තම දරුවට වතුර සොයමින් සෆා සහ මරවා කඳු ගැට දෙක අතර දිවීම අදටත් මුස්ලිම්වරුන් හජ් වන්දනයේදී සනිටුහන් කරන්නේය. එය හජ්වන්දනයේ අනිවාර්ය අංගයකි.
ඉබ්‍රාහිම් නබිතුමා දෙවියන්ගේ නියෝගය අනුව සිය පුතුන්ව දෙවියන් වෙනුවෙන් කැප කිරීමට කල උත්සායහ සනිටුහන් කරමින් අද ලෝකයේ ජිවත්වන මුස්ලිම්වරුන් විසින් හජ් වන්දනයේදී දෙවියන් වෙනුවෙන් සත්වයෙක් ඝාතනය කරන්නේය. ඉබ්‍රාහිම් නබිතුමා ඉස්මයිල් තුමාවා ඝාතනය කිරීමට ගිය ගමනේදී සාතන් එය වැළැක්වීමට උත්සාහ කල අතර ඉබ්‍රාහිම් නබිතුමා සාතන්ට ගල්වලින් ගසා ඇත. මෙම ක්‍රියාව අදටත් හජ් බැතිමතුන් විසින් ඉටු කරනු ලබන්නෝය.
ඉහත කරුණු අනුව මුස්ලිම්වරුන් කරනු ලබන හජ් වන්දනයේදී ඉබ්‍රාහිම් නබි තුමා විසින් සිදු කරනු ලැබූ බොහෝ කැපකිරීම් දැකිය හැකි වන්නේය. ඉබ්‍රාහිම් නබිතුමාගේ කැපකිරීම් අල්ලාහු තආලා පිළිගැනීමේ ප්‍රතිපලයක් ලෙස මුස්ලිම්වරුන්ට එය දහමේ එක අංගයක් ලෙස නියම කොට ඇත. මෙය අපට ඉතා විශාල පාඩමක් උගන්වන්නේය. මිනිසා අල්ලාහු තආලා වෙනුවෙන් කරන කැපකිරීම් කිසිවක් ඔහු ඉවත ලන්නේ නැත. එයට මහඟු කුලිය ලැබෙනු ඇත. එබැවින් අපි කරන සෑම ක්‍රියාවක්ම අල්ලාහ්ගේ තෘප්තිය උදෙසා සිදු කිරීමට වගබලාගත යුතුය.
By Fasy Ajward.B.Sc(Sp.Phy)Hons.J.Pura,
Ex: Research officer at Ceylon Institute of Scientific and Industrial Research.