කෙනෙකු හමුවූ විට මුලින්ම සාමය ප්‍රාර්ථනා කිරීමට ඉස්ලාම් උගන්වයි. එය සම්පූර්ණයෙන් මෙසේය: අස්සලාමු අලෙයිකුම් වරහ්මතුල්ලාහි වබරකාතුහු. එහි තේරුම: ඔබට සාමය, අල්ලාහ්ගේ දයාව හා සෞභාග්‍යය හිමිවේවා.!
හඳූනන, නොහඳූනන සැමට සලාම් කීම ඉස්ලාම් දහමෙහි උතුම් වූ ක්‍රියාවකි.
සලාමය ජනයා අතර ව්‍යයාප්ත කිරීම තුළින් ආදරයෙන්, සෙනෙහසින් යුත් සමාජයක් ගොඩනැගෙයි, අන් අය කෙරෙහි ආරදය හා සෙනෙහස සිතෙහි පිරී පැවතීමටත්, ක්‍රෝධය වෛරය සිතින් පහවී යෑමටත් හේතු වෙයි.
අධිකව සලාම් පැවසීම ස්වර්ගයට ඇතුල්කරවන උතුම් වූ යාඥාවකි. තවත් සහෝදරයකු බැහැදුට විට මුලින්ම කළ යුතු යුතු කම වන්නේ ඔහුට සාමය ප්‍රාර්ථනා කිරීමයි. ඔහුද එයට සමානව හෝ ඊටත් වඩා අලංකාර ලෙස හෝ එයට පිළිතුරු සැපයිය යුතුයි.
කොයිවගේ අවස්ථාවකටත් ඉතා උචිත ප්‍රාර්ථනාවකි. ලාබාල, වැඩිහිටි, රෝගි නිරෝගි, උස් පහත්, සුභ අසුභ සෑම අවස්ථාවටම උචිත ප්‍රාර්ථනාවකි.
මුල්ම මිනිසා ආදම් පටන් පැවත එන සිරිතකි, දේව දූතවරුන් එතුමන්ගේ සලාමයට පිළිතුරු දීම සුවිශේෂත්වයකි. එයයි අදාම් නබි තුමාගේ පරපුරට අයත් ආමන්ත්‍රණ ක්‍රමය බව අල්ලාහ් එවිට දන්වා සිටියේය. ස්වර්ග වැසියන්ද තමන් අතර ප්‍රාර්ථනා කරගන්නේ සාමයයි. එහි යහපත් වචන හැර විශ්වාසවන්තයින් වෙන කිසිවක් ශ්‍රවණය කරන්නේ නැත.
යුදෙව්වරුන් ඊඊෂ්‍යයාවට පත්වීමට තරම් ඉතා ශ්‍රේෂඨ වූ කරුණකි සලාම් එකිනෙකා අතර සාමය ප්‍රාර්ථනා කිරීම.
සලාම් පැවසීම තුළින් ජීවිතය සෞභාග්‍යය හිමිවෙයි. අපි පවුලේ අය අතර අධිකව සාමය ව්‍යයාප්ත කරයුතුයි, ඒ තුළින් ගමටත්, රටටත් සාමය ළගාකර ගත හැකි වේ.
විරසකව සිටින දෙදෙනෙකු අතුරින් මුලින්ම සලාම් කියන්නා ශ්‍රේෂ්ඨ වේ. අපි අල්ලාහ් ඉදිරියෙහි ශ්‍රේෂ්ඨ විය යුතු නම් මෙම උසස් ගුණාංගය අප තුළ වර්ධනය කර ගත යුතුයි. ඈත දකින විටම ඔහුව මග හරවා යන නරක පුරුද්ද අපෙන් තුරන් කළ යුතුය.
- වාහනයක ගමන් කරන්නා ඇවිදගෙන යන්නාට ද,
- ඇවිදගෙන යන්නා වාඩිවී සිටින්නාටද,
- අඩුවෙන් සිටින පිරිස වැඩිපුර සිටින පිරසට ද සලාම් කව යුතුය.
- නිවසකට ඇතුල් වන විට සලාම් පවසා අවසර ගෙන ඇතුල්විය යුතුය.
- සභාවකට පැමිණෙන විටත් එයින් පිටවන විටත් සලාම් කිව යුතුය.
- නින්දෙන් පසුවෙන්නන් නොඇහෙරන ආකාරයටත් අවදිවී සිටින්නන්ට ඇසෙන ආකාරයටත් සලාම් කිව යුතුය.
- වැසිකිළි අවශ්‍යයතාවන් ඉටු කරමින් සිටින විට සලාමයට පිළිතුරු නොකිව යුතුය.
අනස් රලියල්ලාහු අන්හු තුමා මෙසේ විස්තර කරයි: අල්ලාහ්ගේ දූතවරයා කුඩා දරුවන් පසුකර යන විට මුලින්ම සලාම් කියයි. එය එතුමන්ගේ පුරුද්ද විය.
නමුත් අද දරුවන්ට සලාම් කීම කෙසේවූවත් ඔවුන් කියන සලාමයට පිළිතුරු පවා නොකියන තත්ත්වයකට වැඩිහිටියන් පත්ව සිටිති.
සහාබා මිතුරන් අතර මෙම උසස් ගුණාංගය කෙතරම් දුරට පැවතුනා ද කිවහොත් ඔවුන් දෙදෙනකු එක්ව ගමන් කරන විට ගසක් හරස් වී යළි එක්වන විට සලාම් කියති. නමුත් සියල්ල මුදල මත තීරණය වන වත්මන් යුගයේ සලාම් කීමෙන් තමන්ට ලැබෙන ලාභය කුමක්ද? යනුවෙන් මිනිසා සිතයි. හඳූනන අයට පමණක් සලාම් කීම, අවසාන විනිශ්ච දිනය ලංවුනා යන්නට සළකුණකි.
ජනයා අතර අධිකව සලාමය ව්‍යයාප්ත කරමු. අල්ලාහ්ගේ දෙලොව සෞභාග්‍යයට හිමිකම් කියමු.