සෑම වසරක් පාසාම ඇමෙරිකානුවන් 25000 ක් තරම් විශාල සංඛ්යාවක් දිවිනසා ගන්නේ මන්ද? මෙසේම ප්රංශය, බි්රතාන්යය, ස්වීඩනය, ඉතාලිය වෙනත් දියුණුවේ මුදුන් පෙත්තමට ගිය රටවල්හි සිදුවන්නේ ඇයි?
මන්ද? ඔවුන්ට පානය කිරීමට මත්පැන් හිඟවීම නිසාද? ඔවුන්ට සංචාරය සඳහා රටවල් අඩුවීම නිසාද? තත්ත්වය එසේ නොව මත් පැන් රිසි සේ ඔවුන්ට සපයනු ලබයි, තවද සංචාරක රටවල් ඔවුන්ට අනන්තව ඇත.
ඔවුන්ට දුරාචාරය සඳහා තහනමක් පනවනු ලැබුවේද? ඔවුන්ගේ විනෝදයට, ආශ්වාදයට සම්බාධක පණවනු ලැබුවේද? ඔවුන්ගේ අල්ලාප, සල්ලාප සඳහා තහංචි පනවනු ලැබුවේද? එසේ නොව ඔවුන්ට රිසි දෙයක් රිසි සේ කළ හැක, ඔවුන්ට රිසි සේ ජීවිතය භුක්දි විඳිය හැක. ඔවුන්ගේ අභිමතයට අනූව ආශාවන් සංසිදුවා ගත හැක. එසේ නම් මන්ද ඔවුන් ජීවිතය කලකිරී දිවි නසා ගන්නේ? මන්ද ඔවුන් මානසික අසහනයකින් පෙළෙන්නේ? ඔවුන් මත්පැන්, දුරාචාරය, විනෝදය අත්හැර මරණය තෝරා ගන්නේ කුමන හේතුවක් නිසාද?
පිළිතුර ඉතා සරලය: සකල ලොව හිමියන් මෙසේ පවසයි: —කවුරුන් මාගේ උපදෙස් ප්රතිෙකෂ්ප කරයිද නියතයෙන්ම ඔහුගේ ජීවිතය ඉතා පීඩාකාරි වේ˜ (ශ= අල්කුර්ආනය 20: 124).
ඔහුගේ ජීවිතය, සෑම මොහොතකම, ඔහු යන විට, එන විට, ඔහුගේ ගමන් බිමන්හි, සාමාන්ය අවස්ථාවන්හි, ඔහු ආහාර පාන අනුභව කරන විට, ඔහු වාඩිවී සිටින විට, නැගිට සිටින විට, ඔහු නිදන විට, අවදිවී සිටින විට මේ ආදී සෑම නිමේෂයකම ඔහුට පීඩනය හැර වෙන කිසිවක් නැත. ඔහුගේ ජීවිතය ඔහුට එරෙහිවී මරණ මංචකය වෙත ඔහු කැඳවාගෙන යයි.
කවුරුන් අල්ලාහ්ට පිටුපා උඩඟ= ලෙස කි්රයා කරයිද අල්ලාහ් ඔහු ආධා්යාත්මිකව පීඩාවට ලක්කරයි. අල්ලාහ් ශ=. අල්කුර්ආනයෙහි මෙසේ පවසයි: —ප්රතිෙකෂ්ප කරන්නන්ගේ සිත් තුළ අපි බිය ඇති කරන්නෙමු˜ හේතුව කුමක්ද? ඔවුන්ට කිසිදු සාධකයක් අනාවරණය නොකර අල්ලාහ්ට සමානයන් ගැනීම නිසා ඔවුන්ගේ නවාතැන නිරය වේ, එය අපරාධකරුවන්ගේ නවාතැනයි˜
දැනගන්නæ කවුරුන් නිසි ලෙස අල්ලාහ් වටහාත්තේ ද, අවංක සිතින් ඔහු පිළිගත්තේ ද ඔවුනුයි සෞභාග්ය වන්තයින්. —පිරිමියෙකු හෝ කාන්තාවක් විශ්වාසවන්තයෙකු වශයෙන් සිට, කවුරුන් යහකම් කරයිද අපි ඔවුන්ට සෞභාග්යමත් ජීවිතයක් පිරිනමමු, ඔවුන් කළ යහපතට ඉහළින් අපි ඔවුන්ට ප්රසාදයන් පිරිනමමු˜
ඉස්ලාමීය කැඳවුම් කරුවෙකු සිය ජීවිතයෙහි මුහුණ පා අත්දැකීමක් පිළිබඳ මෙසේ විස්තර කරයි: ප්රතිකාර ගැනීම සඳහා බි්රතාන්යයෙහි ඇති රෝහල් අතුරින් ඉතා අග්රගනයේ රෝහලකට මා ඇතුල් කරන ලදී. එම රෝහලට මැති ඇමැති වරුන්ට, සමාජයේ පිළිගැනීමක් ඇති උදවියට හැර ඇතුල් විය නොහැක. මා වෙත වෛද්යවරයා පැමිණ මාගේ බාහිර රූපය දැක ඔබ මුස්ලිමෙකුද යනුවෙන් ප්රශන් කළේය. මා එසේය යනුවෙන් පිළිතුරු දුන්නෙමි. එවිට වෛද්යවරයා: මා, මාව හඳුනා ගත් දා සිට මා තුළ විවිධ පීඩනයන් රජකරයි. මදකට ඔබ එයට සවන් දෙන්නේද? මා එසේය යනුවෙන් පැවසුවෙමි.
මා මුදල් සම්පත්වලට, උසස් රැකියාවට, විවිධ පදවීන්ට හිමිකම් කියන කෙනෙකි. මා ජීවිතයේ සියල්ල භුක්ති වින්දෙමි. විවිධ උසස් වර්ගයේ මත් පැන් පානය කළෙමි. දුරාචාරයේ යෙදුනෙමි. විවිධ රටවල්හි මා සංචාරය කළෙමි. නමුත් මා තුළ අසහනය, පීඩනය ආක්රමණය කරයි. මට සියල්ල් කල කිරී ඇත. මානසික වෛද්යවරුන් වෙත මා යොමු කරන තරමට මාගේ තත්ත්වය උග්ර විය. මා වෙනත් කල කිරීමකින් තොරවූ ජීවිතයක් ලබාගැනීමේ අටියෙන් විවිධ අවස්ථාවන්හි දිවි නසා ගැනීමට පවා කල්පාන කර ඇත්තෙමි. ඔබ මෙවැනි පීඩනයන් අසහයන් ඔබේ ජීවිතය තුළ අත්විඳ ඇත්තේද? මා ඔහුට, මා එසේ නොව සදාතනිකවූ සතුටකින් කල්ගෙවමි. මා ඔබට එම පීඩනයන්ගෙන් ගැලවිය යුතු ආකාරය පිළිබඳ දන්වමි. නමුත් මා අසන ප්රශ්නවලට පිළිතුරක් දෙන්න…
ඔබේ දෑස් කුල්මත් කරවීමට ඔබ සිතන විට ඔබ කරන්නේ කුමක්ද? ඔහු එයට, මා ලස්සන සුරූපි කාන්තාවක් වෙත නැතහොත් මනස්කාන්ත දර්ශන වෙත මාගේ දෙනෙත් යොමු කරමි. ඔබේ දෙසවන් කුල්මත් කිරීමට ඔබ කරන්නේ කුමක්ද? මා සංගීතය ශ්රවණය කරමි. ඔබේ නාසය කුල්මත් කරලීම සඳහා ඔබ කරන්නේ කුමක්ද? මා සුවඳවත් දේ ඉඹිමි නැතහොත් මල් උයනකට යමි.
හොඳයි එසේ නම් ඔබ දෙනෙත් කුල්මත් කිරීම සඳහා මන්ද සංගීතය ශ්රවණය නොකරන්නේ? මට මෙයට පිළිතුරක් දෙන්න, එයට ඔහු එසේ කිරීමට නොහැක එය දෙසවන් සමග සම්බන්ධවූ වින්දනයකි. මා දෙවැනි ප්රශ්නය ඔහු වෙත යොමු කළෙමි. ඔබේ නාසයට වින්දනයක් අවශ්ය වූ විට මන්ද ඔබ මනස්කාන්ත දර්ශනයන් නොබලන්නේ? ඔහු මෙම ප්රශ්නයේදී මවිතයට පත්විය. ඔහු එයට, එසේ නොහැක එය දෙනෙත් වලට පමණක් සම්බන්ධ වූවකි. එය නාසයෙන් අත්විඳිය නොහැක. එසේ නම් හොඳයි, දැන් මා ඔඛෙන් අපේකෂා කළ ස්ථානයට පැමිණ ඇත්තෙමි. ඔබ මෙම පීඩනය, අසහනය අත් විඳින්නේ ඔබේ දෙනෙත්වලින්ද? ඔහු එයට නැත යන පිළිතුර යොමු කළේය. එසේ නම් ඔබේ දෙසවන් වලින් අත් විඳින්නේද? ඔබේ නාසයෙන්, ඔබේ මුවින්, ඔබේ උදරයෙන්. මා මේ සියළු පීඩනයන් විඳින්නේ මාගේ සිතින්, අධ්යාත්මික වශයෙන්.
එසේ නම් ඔබට එම පීඩනය දැනෙන්නේ ඔබේ සිත තුළයි. සිතෙහි ආශ්වාදය සඳහා එයට ආවේනිකවූ ක්රමයක් ඇත. ඒ හැර වෙනත් මාර්ගයකින් එම වින්දනය ලබාගත නොහැක. ඔබේ සිතට යම් සහනයක්, වින්දනයක් ලබාගත යුතු ක්රමය ඔබ දැන ගත යුතුයි. ඔබ සංගීතය ශ්රවණය කිරීමෙන්, මත් පැන් පානය කිරීමෙන්, ඔබ දෑස් පිනවන දේ බැලීමෙන්, දුරාචාරය මගින්, ඔබේ සිතට යම් වින්දයක් ලැඛෙන්නේ නැත. එයින් වින්දයක් ලැඛෙන්නේ එයට සම්බන්ධවූ අවයවයන්ට බව ඔබ අමතක නොකළ යුතුයි.
එම වෛද්යවරයා මවිතයට පත්වී මාගේ අදහසට මුළුමනින් එකඟවිය. එසේ නම් මාගේ සිතට යම් ආශ්වාදයක් ලබා ගත යුතු ක්රමයක් තිබේද? මා එයට එසේය යනුවෙන් පිළිතුරු දී, ඔබ ඒ සඳහා කළ යුත්තේ —අෂ්හදු අල්ලාඉලාහ ඉල්ලල්ාහු වඅෂ්හදු අන්න මුහම්මදර් රසූලූල්ලාහ්˜ (නැමදීමට සුදුස්සා අල්ලාහ් හැර වෙන කිසිවෙකු නැති බව හා මුහම්මද් අල්ලාහ් ගේ ශාස්තෘවරයා බව මා සාකෂි දරමි) යනු පවසා, ඔබ මැවූ මැවුම් කරුවා ඉදිරියේ සිරස නමා යාඥා කර, ඔබේ සියළු පීඩනයන්, අර්බුදයන් ඔහු වෙත ඉදිරිපත් කරන්න. ඇත්ත වශයෙන් ඔබ ඒ තුළින් ලබන ආධ්යාත්මික සතුට හා වින්දනය වචනවලින් වර්ණනා කළ නොහැක. එම පුද්ගලයා තම හිස එයට එකඟ බව සඥා කර, මට ඉස්ලාම් පිළිබඳ පොත් කිහිපයක් ලබාදෙන්න, මා වෙනුවෙන් ප්රාර්ථනා කරන්න, මා අනාගතයේදි ඉස්ලාම් දහම වැළඳ ගමි.
අල්ලාහ්ගේ ප්රකාශය සත්ය වේ: —මනුෂ්යයිනිæ ඔබේ හිමියන්ගෙන් ඔබට (මහ¬ඟ=) උපදෙසක්ද, (ඔබලාගේ) හෘදයන්හි ඇති දේට ප්රතිකාරයක්ද මඟපෙන්වීමක්ද විශ්වාසවන්තයින්ට ආශිර්වාදයක්ද නියතවශයෙන්ම පැමිණ ඇත. අල්ලාහ්ගේ ත්යාගශීලිභාවය සහ ඔහුගේ දයාන්විතභාවය නිසා (ඔහු මෙය පහළ කර තිබේ) යැයි (ශාස්තෘවරයානනි) පවසන්න. එනිසා ඔවුහු ඒ ගැන ප්රමෝදයට පත්වෙත්වා. එය ඔවුන් එක්රැස් කරන දේට වඩා යහපත්ය.˜
බහුතරයක් සතුට හා ප්රීතිය ලබාගන්නට, සෞභාග්යමත් ජීවිතයක් සොයා යන මාවත කොහෙත්ම එයට අදාළ නොවේ. එය දකින විට මවිතයක් ඇති වෙයි. අල්ලාහ් මෙසේ පවසයි: —පාපයන් කරන්නන් සිතුවේද, ඔවුන්වද විශ්වාස කර, යහකම් කළවුන් සේ අපි පත්කරන බව, ඔවුන්ගේ ජීවිතය හා මරණය එක හා සමාන බව පත්කරන බව (ඔවුන් සිතුවේද) ඔවුන් තීරණය කළ දේ ඉතා නින්දිතය˜ සැබවින්ම අල්ලාහ් යහපත් වන්තයින්ගේ ජීවිතය හා දුෂ්ටයින්ගේ ජීවිතය, මරණය අතර පැහැදිළි වෙනසක් ඇති කර ඇත.˜
අල්ලාහ් කෙරෙහි විශ්වාසය තබන විට වරප්රසාදයන් රාශියක් ඇත. ඒ අතුරින් පීඩනයන්ගෙන් මිදීම, Þසයාට සම්පූර්ණ වූ රැකවරණය, ඔහුගේ ප්රාර්ථනාවන් පිළිගනු ලැබීම. නමුත් ප්රතිෙකෂ්පකයින් ආධ්යාත්මිකව පරාජය අත්විඳිමින් සිටිති.
ෙඛෙහකී වෙනත් මූලාශ්රවල සඳහන් පුවතක් මෙසේය: මුහම්මද් නබි (සල්) තුමන් ජනතාව අතර ඉස්ලාම් දහම ප්රචාරය කළ විට කුෙරෙෂ් ප්රතිෙකෂ්පකයින් ජනතාව එයින් බැහැර කිරීමට විවිධ කුටෝපක්රම යෙදුවේය. ඔවුන් ශාස්තෘවරයානන්ට එරෙහිව ව්යාජ දේ පැවසුවේය. එතුමන්ව හූණියම් කාරයෙක්, සාස්ත්ර කාරයෙක්, මානසික රෝගියෙක් යනුවෙන් බොරු චෝදනා කළෝය. නමුත් එතුමන් අනුගමනය කරන්නන්ගේ සංඛ්යාව වර්ධනයක් පෙන්වූවා මිස එහි කිසිදු අඩුවක් නොවීය. ඉන් පසු ඔවුන් යෙදු තවත් කුටෝපක්රමයක් නම් මිළ මුදල් දේපළ සම්පත් පෙන්වා එතුමන්ව මුලා කිරීමයි. ඔවුන් අතුරින් ජේෂ්ඨයෙකු වූ —හුෙසෙන් ඉබ්නු අල්මුන්දිර් අල්හුසාඊ˜ මුහම්මද් (සල්) තුමන් වෙත එව්වේය. ඔහු ශාස්තෘවරයානන් වෙත පැමිණ මුහම්මද්æ යනුවෙන් අමතා ඔබ අපේ සමාජය භේද බින්න කළේය, අප අතර ඔබ ගැටුම් ඇති කළේය. ඔබේ අරමුණ මිළ මුදල් සම්පත් නම් එය රිසි සේ අපි ඔබට පිරිනමමු. ඔබේ අරමුණ සුරූපි කාන්තාවන් නම් ලස්සන සුරූපි කාන්තාවන් ඔබට විවාහ කර දෙමු, ඔබේ අරමුණ රාජ්ය බලය නම් අපේ රාජ්ය නායකයා බවට ඔබව පත්කරමු, ඔහුගේ වර්ණනා සහිත වචනයන් අවසන් කරන තෙක් ශාස්තෘවරයානන් නිහ~ව සිටියේය. ඔහුගේ කථාව නිම කිරීමෙන් පසු, මුහම්මද් නබි (සල්) තුමන් ඔහුගෙන් —අබූ ඉම්රාන්˜ ඔබේ කථාව අවසන්ද? එයට ඔහු එසේය, මා දැන් අසන ප්රශ්නවලට පිළිතුරු සපයන්න.
ශාසAතෘවරයාන්න අබූ ඉම්රාන් අමතා ඔබ යාඥා කරන්නේ දෙවිවරුන් කී දෙනෙකුටද? මා දෙවිවරුන් හතකට යාඥා කරමි. ඒ අතුරින් හයක් මහ පොළොවෙහිය එකක් අහස් ගැඛෙහියææ ඔබේ මිළ මුදල් විනාශයට පත්වූ විට ඔබ කන්නලව් කරන්නේ කාටද? මා කන්නලව් කරන්නේ අහස් ගැඛෙහි සිටින්නාට. ඔබ වැසි නොවසින විට කන්නලව් කරන්නේ කාටද? මා කන්නලව් කරන්නේ අහස් ගැඛෙහි සිටින්නාට. සාගත අවස්ථාවන්හි ඔබ කන්නලව් කරන්නේ කාටද? මා කන්නලව් කරන්නේ අහස් ගැඛෙහි සිටින්නාට. ඔබට පිළිතුරු දෙන්නේ ඔහු පමණක්ද? නැතහොත් සියළු දෙවිවරුන්ද? එයට ඔහු මට පිළිතුරු දෙන්නේ එක්කෙනෙකු පමණි. එවිට ශාස්තෘවරයානන්: ඔබට පිළිතුරු දෙන්නේ ඒකියෙකු, ඔබට දයාව පුදන්නේ ඒකියෙකු, නමුත් කෘතඥතාවය දක්වන විට පමණක් ඔහුට හවුල් කරුවන් ඇති කරන්නේ මන්ද? නැතහොත් ඔවුන් ඔබ ආක්රමණය කරයි කියා ඔබ බියවන්නේද? එයට ඔහු එසේ කිරීමට ඔවුන්ට ශක්තිය නැත. ශාස්තෘවරයානන් —හුෙසෙන්˜ යනුවෙන් අමතා ඔබ ඉස්ලාම් දහම පිළිගන්න මා ඔබට පාඨයන් කිහිපයක් උගන්වා දෙමි එය අල්ලාහ් ඉදිරියේ ඔබට යහපත ගෙන දෙනු ඇත. ඔහු ඉස්ලාම් දහම පිළිගත්තේය. නබි (සල්) තුමන් ඔහුට ප්රාර්ථනා කිරීම සඳහා ප්රාර්ථනාවක් උගන්වා දුන්නේය.
අල්ලාහ් කෙරෙහි විශ්වාසය තබන විට ලැඛෙන ප්රතිලාභයන් අතුරින්: දුක්කරදවලින් මිදීම, පීඩිතයාගේ ප්රාර්ථනාවන් පිළිගනු ලැබීම, විශ්වාසවන්ත Þසයකුට සියළු කරදයන්ගෙන් ආරකෂාව.
අල්හාෆිල් ඉබ්නු අසාකිර් ඔහුගේ ඉතිහාස කෘතියෙහි මෙසේ සඳහන් කරයි: දිළිඳු පුද්ගලයකු ඔහුගේ ජීවනෝපාය වූයේ දිමිෂ්කයේ (සිරියාවේ) සිට සාබ්දානි යන නගරයට බූරු කරත්තයක් පැදවීමයි. ඔහු පවසයි: වරක් මා සමග පුද්ගලයකු පැමිණිය, මට නුහුරු මාර්ගයන් ඔස්සේ ඔහු සමග ගමන යන්නට සිදුවිය. ඔහු මට මාර්ගයක් පෙන්වා මෙම මාර්ගය ඔස්සේ ගමන් කරන ලෙසත්, මෙය නියමිත එම නගරයට යෑම සඳහා ඇති කිට්ටු මාර්ගය බවත් මට පවසා සිටියේය. නමුත් මා එය ප්රතිෙකෂ්ප කර මට මෙය නුහුරු මාර්ගයක් මට මීට පෙර මෙම මාර්ගය පිළිබඳ කිසිදු අත්දැකීමක් නැත යනුවෙන් පැවසුවෙමි. නමුත් ඔහු මාගෙන් මෙය සමීපිත මාර්ගය යනුවෙන් යළි යළි පැවසීම නිසා එම මාර්ගය ඔස්සේ ගමන ඇරඹුවෙමි. එම මාර්ගය ඔස්සේ ගමන් කරමින් සිටින විට අමුතු තත්ත්වයක් මට දැනුනි. එම මාර්ගයද නිම විය, එහි වූ වළක මිනිස් ඇට සැකිලි දැනගන්නට ලැබුනි. ඔහු මාගෙන් ඔහු බහින තෙක් බූරුවාගේ හිස අල්ලාගන්නා ලෙස මට කීවේය… බූරුවාගෙන් බැසගත් ඔහු පිහියක් ගෙන මට අනින්නට උත්සාහ කළ විට මා ඔහුගෙන් පළාගියෙමි, එවිට ඔහුද මා ලූහු බැඳ පැමිණියේය, මා ඔහුගෙන් ඉල්ලා සිටියේ බූරුවා එහි ඇති සියල්ල අත්පත් කරගෙන මා අත්හරින ලෙසයි. නමුත් දුෂ්ටයකුවූ ඔහු මාව ඝාතනය කර බව දැඩි සේ කියා සිටියේය. මා ඔහුට අල්ලාහ්ගේ ද~ුවම් පිළිබඳ පවසා අවවාද කළත් එයින් ඵලක් නොවීය. මා අවසානයේදී ඔහුට යටත්වීම හැර වෙනත් විකල්පයක් නැත යනුවෙන් තීරණය කර, මට රක්අත් දෙකක් සලාතය කිරීමට අවස්ථාව දෙන ලෙස ඔහුගෙන් ඉල්ලා සිටියෙමි. එයට එකඟවූ ඔහු මට අවස්ථාව ලබා දුන්නේය. මා සලාතය කිරීම සඳහා නැගිට සිටියත් මා තුළ පැවතුනු බිය නිසා අල්කුර්ආනයේ එක් අකුරක් හෝ මාගේ මුවට නොඑයි. ඔහු මා පිටු පස සිට ඉක්මනින් සලාතය නිම කරන ලෙස පවසමින් සිටී. එම අවස්ථාවේදී මාගේ මුවට ආ වාක්ය නම් —පීඩනයට පත්වූ තැනැත්තා අමතන විට ඔහුගේ එම පීඩනයෙන් මුදවාලන්නේ කව්ද˜ අශ්වයකු මත වූ කෙනෙකු මමයි යනුවෙන් පවසන ශබ්දයක් මට ඇසුනි, ඔහුගේ අතේ තියුණු ආයුධයක් විය එම ආයුධයෙන් එම දුෂ්ටයාට පහර දීමත් සමග ඔහුගේ ඉරණම තීන්දු විය. මා ඉක්මනින් ඔහු වෙත ගොස් ඔහුගේ අශ්වයා අල්ලාගෙන ඔබ කව්දැයි ප්රශ්න කළෙමි. එයට ඔහු මමයි —පීඩිත අවස්ථාවන් වලදී ප්රාර්ථනා කරන්නෙකුට පිළිතුරු දෙන්නා විසින් එවනු ලැබූ දූතවරයා˜ යනුවෙන් පැවසුවේය. මාගේ බූරුවා හා භාණ්ඩ සමග මා කරදරයකින් තොර හැරුනෙමි.
ඉබ්නු අබ්බාස් (රලි) මෙසේ පවසයි: —නියත වශයෙන්ම යහපත් කි්රයාවන්ට හෘදයෙහි ආලෝකයක් ද, මුහුණෙහි එළියක් ද, ලෞකීක අවශ්යතාවන්හි පුළුල් භාවයක්ද, මිනිස් හදවත් තුළ ඔහු කෙරෙහි ආදරයක් ද ඇතිකරයි. නියත වශයෙන්ම වැරදි කි්රයාවන් හෘදයෙහි හා රුවෙහි අඳුරු භාවයක්ද, සිරුරේ අලස භාවයක්ද, මිනිස් හදවත් තුළ ඔහු කෙරෙහි පිළකුලක් ද ඇති කරයි. ජාබ්ර් ඉබ්නු අබ්දුල්ලාහ් (රලි) මෙසේ පවසයි: —කව්රුන් රාති්ර කාලයේ සලාතය කරයිද දහවල් කාලයේ ඔහුගේ රුව ආලෝකයෙන් බැබළෙයි˜
අල්ලාහ් පැවසුවේ සත්යයි. —අල්ලාහ් කා හට යහමග පෙන්වීමට සිතයිද ඔහුගේ සිත ඉස්ලාම් වෙනුවෙන් පුළුල් කරන්නේය. කව්රුන් දුර් මාර්ගයේ යවන්නට ඔහු සිතයිද ඔහුගේ සිත අහසෙහි නගින්නාගේ සිත සේ තෙරපීමට ලක්කරයි. මෙසේය විශ්වාස නොකරන්නන්ට අල්ලාහ් ද~ුවම් පිරිනමන්නේ.˜
විශ්වාසයෙහි යහපත් ප්රතිඵල අතුරින් විශ්වාසවන්ත Þසයකු මිය ගිය විට, ශාස්තෘවරයානන් වර්ණනා කළ ස්වර්ගය ඔහුට පිරිනමනු ලබන්නේය.
අබ්දුල්ලාහ් ඉබ්නු මස්ඌද් (රලි), මුඊරතිබ්නු ෂුඃබා (රලි) දෙදෙනා ශාස්තෘවරයානන් පැවසූ බව මෙසේ වාර්තා කරයි: —අවසන් වශයෙන් ස්වර්ගයට ප්රවිශ්ට වන පුද්ගලයා, —සිරාත්˜ නම් පාලම මත ගමන් කරයි, ඔහු ලිස්සා වැටෙයි, නිරය ඔහු ස්පර්ෂ කිරීම නිසා ඔහුගේ වර්ණය වෙනස්ව ඇත. ඔහු එම පාලම පසුකරන විට යළි ඒ වෙත හැරී බලා නුඹෙන් මා ආරකෂා කළ හිමියානන් උත්කෘෂ්ටය. මීට පෙර හෝ පසු කිසිවෙකුට නොදුන් දෙයක් මට අල්ලාහ් පිරිනමා ඇත. ඔහුට ගසක් දිස්වෙයි, එවිට ඔහු මෙසේ පවසයි: හිමියනි මා මෙම ගසකට සමීප කරවා එහි සෙවනැල්ලේ සිට එහි ජලය පානය කරන්නට අවස්ථාව උදාකර දෙන මෙන් ඉල්ලා සිටී. එවිට සර්ව බලධාරි අල්ලාහ් ආදම්ගේ පුත්රයාණනිæ මා එය ඔබට පිරිනැමූ විට වෙනත් දෙයක් ඔබ ඉල්ලන්නේද? එයට එම පුද්ගලයා සැබවින්ම නැත, මා ඒ හැර වෙනත් දෙයක් නුඹෙන් නොපතන බව පොරොන්දු වෙමි. ඔහු එයට සමීපවූ විට ඔහුට පී්රතිය වාවගන්නට නොහැකි තත්ත්වයක් ඇතිවෙයි, එම ගසෙහි සෙවනැල්ල මත ජලය පානය කරමින් සිටින විට, පෙර ගසට වඩා ලස්සන මනරම් ගසක් ඔහුගේ දෙනෙත්වලට දිස්වෙයි, එය ඔහු දුටු විට හිමියනිæ මා මෙම ගස වෙතට සමීපවීමට අවස්ථාව උÞකර දුන්නේ නම් එහි සෙවනැල්ලේ එහි ඇති ජාලය පානය කරමින් සිටිමි යනුවෙන් ඉල්ලා සිටී. එවිට සර්ව බලධාරි හිමියන් නුඹ මට පොරොන්දු නොවූයේද මේ හැර වෙන කිසිවක් නොඅසන බව. මා මෙම ගස වෙතට සමීපකරවූයේ නම් වෙන කිසිවක් මාගෙන් අසන්නේද? එයට ඔහු හිමියන්ගෙන් වෙන කිසිවක් නොඅසන බව පොරොන්දු වෙයි. ඉන් පසු අල්ලාහ් ඔහුට එම ගසෙහි සෙවනැල්ල මත සිටීමටත්, එහි ජලයෙන් පිපාසය සංසිදුවා ගැනීමටත් අවස්ථාව උÞකර දෙයි. ඔහු එසේ සිටින විට ස්වර්ගයට සමීපව ගසක් දිස්වෙයි එය ඊට පෙරවූ ගස් දෙකට වඩා මනරම්ය. හිමියනිæ මා එම ගස වෙතට සමීප කළා නම් එහි සෙවනැල්ල මට පිරිනැමුවේ නම් එහි ජාලය පානය කිරීමට මට අවස්ථාව ලබාදුන්නේ නම් මා නුඹෙන් වෙන කිසිවක් නොඉල්ලමි. එවිට සර්ව බලධාරි අල්ලාහ් ආදම්ගේ පුත්රයාණනිæ මේ හැර වෙන කිසිවක් නොඅසන බව පොරොන්දු නොවූයේද? එසේය හිමියානනිæ මා මේ හැර වෙන කිසිවක් නුඹෙන් නොඉල්ලමි. ඔහු එයට ලංවූ විට ඔහුට ඇතිවන සතුට වර්ණනා කළ නොහැක. ඔහු එසේ සිටින විට ස්වර්ග වැසියන්ගේ ශබ්දයන් ඔහුට ඇසෙන්නට වෙයි. එවිට ඔහු, හිමියනිæ මා ස්වර්ගයට ඇතුල් කරන්න, එවිට ඔහුට කියනු ලබයි ස්වර්ගයට ඇතුල් වනු. හිමියනිæ මිනිසුන් ඔවුන්ගේ පදවීන් මත, ඔවුන්ගේ කොටස ගෙන සිටී (මා කෙසේද?) හිමියනිæ. සර්ව බලධාරි අල්ලාහ් ආදම්ගේ පුත්රයානනිæ මාගෙන් නුඹ තෘප්තියට පත්නොවන්නේද? ලෝකයේ රජවරුන්ගෙන් කෙනෙකුට පැවතුනා සේ නුඹට ලැබීමට ප්රිය කරන්නේද? එයට ඔහු හිමියනිæ මා තෘප්තියට පත්වෙමි. එවිට ඔහුට කියනු ලබයි, නුඹට ඒ හා සමානව, ඒ හා සමානව, ඒ හා සමානව, ඒ හා සමානව පස්වැනි වතාවේදී හිමියනි මා තෘප්තියට පත්වුනෙමි. එවිට අල්ලාහ් පවසයි: නුඹට එමෙන් දහ ගුණයෙන් විශාල, නුඹේ සිත පි්රය කරන දේ නුඹට, නුඹේ දෙනෙත් ප්රිය කරන දේ නුඹට. පසුව අල්ලාහ් ඔහුට පවසයි: තවද ප්රිය කරන දේ සිතන්න ඔහු සිතයි, තවද අල්ලාහ් ඔහුට කියිය: මේ මේ ආකාරයට පතන්න, ඔහුගේ ආශාවන් සියල්ල නිමාවීමෙන් පසු ඔහු ස්වර්ගයට ඇතුල් වෙයි, එහි සුරූපී ලලනාවියන් හූරුල් ඊන් දෙදෙනෙකු ඔහුගේ බිරියන් වෙයි, ඒ දෙදෙනා මෙසේ පවසයි: ඔබව අපට පිරිනැමූ, අපව ඔබට පිරිනැමූ අල්ලාහ්ට සියළු ප්රශංසා අයිතියි.
එම ස්වර්ගය උසස්ය, එහි භාග්යන්ද මනස්කාන්තය. එහි භාග්යන් තාවකාලික නොව සදාතනික වේ. එය සාමයේ, සෞභාග්යයේ, විශ්වාසයේ, අල්කුර්ආනයේ තෝතැන්නයි. එහි පනාවන් රන්වලින්ය,
අල්ලාහ් පරිශ=ද්ධයි, නියතවශයෙන්ම විශ්වාසවන්තයින් ඔවුන්ගේ හිමියන් විසින් පිරිනමන ලද භාග්යයන් ස්වර්ගයෙහි භුක්ති විඳිති.
—රන්කසුකම් කරන ලද උසසුන්හි. එහි ඔවුහු මුහුණට මුහුණලා සෙයෙත්. සදා යොවුනෙහි යොවුන්හු ඔවුන්ට වටා (සේවය) කෙරෙමින් සැරිසෙරෙති. වෑහෙන පහන් ඌලෙන් (පිරි) පාත්රද කෙන්ඩිද රැගෙන, ඔවුහු එයින් හිසරදයක් හෝ මතක් හෝ නොලබන්නෝය. ඔවුන් පි්රය කරන පලතුරුද, ඔවුන් ආශා කරන පකෂි මාංශද, හූරුල් ඊන් ද (සුරූපි ලලනාවියන්ද) ඔබුල මුතුමෙන්. ඔවුන් කෙරෙමින් හුන් දැයට ඵල විපාක. ඔවුහු එහි අල්ලාප සල්ලාප හෝ ප්රතිදෝෂාරෝපන හෝ නොඇසෙති. සාමයæ සාමයæ කියමන මිස.˜
—නියතයෙන්ම බිය බැතියෝ ස්වර්ගයන් හි අභීනන්දන යෙහිය. ඔවුහු ඔවුන්ගේ හිමි ඔවුනට දුන්නාවූ දැයෙහි භුක්ති විඳින්නෝය, ඔවුන්ගේ හිමි ඔවුන් නිරූ ද~ුවමින් ආරකෂා කළේය. තොප කෙරෙමින් හුන් දැය හේතුකොට ගෙන සැපයේ අනුභව කරවු, පරහලා කරවු (යි ඔවුනට කියනු ලැබේ.) ඔවුහු පේළියට තබන ලද උසසුන්හි සයනය කරන්නෝය. තවද අපි ඔවුනට හූරුල් ඊන් ජෝඩු කර දෙන්නෙමු. විශ්වාස කරන අය හා, විශ්වාසයෙහි ඔවුන් අනුගමනය කළ ඔවුන්ගේ වස් පරපුරු අපි එකතු කරන්නෙමු. ඔවුන්ගේ කි්රයාවන්ගෙන් කිසිවක් අපි ඔවුන් අහිමි නොකරන්නෙමු. සෑම මිනිසෙක්ම තම සැපයූ දැයට ඇපය. පලතුරින් හා මසවුලෙන් ඔවුන් පි්රය කරන දැය අපි ඔවුනට සම්පාදනය කරන්නෙමු. ඔවුහු එහි කුසලාන් හුවමාරු කෙරෙති. එහි නිසරු තෙපුල් නැත, පවට කරුණක්ද නැත. සුරැකි මුතුවට බඳු දාශයෝ ඔවුන් වටා ආවතේව කෙරෙත්. ඔවුන්ගෙන් ඇතැමෙක් ඇතැමෙකුගේ විචාරති. පෙරැ අපගේ කුටුම්භ මා හුන් කල්හි අපි සදා බියෙන් සිටියෙමු යි ඔවුහු කියන්නෝය. දැන් අල්ලාහ් අපට අනුග්රහ කෙළේය. තද ගින්නෙහි ද~ුවමින් අප ආරකෂාද කළේය.˜
ඔවුහු සදාතනිකවූ ස්වර්ගයට පිවිසෙති. එහි ඔවුහු රන් මුතු මුවා වළලූ පළඳනු ලබන්නෝය. එහි ඔවුන්ගේ වස්ත්ර පටසළුය. අප කෙරෙත් ශෝක පහ කළ අල්ලාහ්ටය පැසසුම් සියල්ල. ඇත්නේම, අප හිමි කසමාන්විතය, කෘතඥය යි ඔවුහු කියන්නෝය.
එම සෞභාග්යමත් ස්වර්ගය නම් කිසිදු වෙහෙසක්, මහන්සියක් නොමැති, කිසිදු ඇසක් නොදුටු, කිසිදු සවනක් නොඇසූ, කිසිදු සිතකින් මනඃකල්පිත කිරීමට නොහැකි භාග්යයකි.
සකස් කිරීම: අබූ අස්මා