“දරුවන්ට සෙනෙහස නොදක්වන්නා, වැඩ්හිටියන්ට ගරු නොකරන්නා අපට අයත් නොවන්නේය” යනුවෙන් මුහම්මද් නබි (ﷺ) තුමන් පැවසූහ. (විස්තර කරන්නේඃ අම්රිබ්නු ෂුඅයිබ් රලියල්ලාහු අන්හු තුමා” මූලාශ්‍රය තිර්මිදි 1920).
වරක් නබි (ﷺ) තුමන් තම මුණුබුරා වන හසන් රලියල්ලාහු අන්හු තුමාව සිපගත් විට එහි සිට අක්ර: ඉබ්නු හාබිස් රලියල්ලාහු අන්හු තුමා මට දරුවන් දහ දෙනෙකු සිටී එයින් කිසිවෙකුව මා සිප ගන්නේ නැත යනුවෙන් පැවසූ විට, කවුරුන් සෙනෙහස නොදක්වයිද ඔහුට සෙනෙහස නොදක්වනු ලබයි යනුවෙන් නබි (ﷺ) තුමන් පැවසූහ. (විස්තර කරන්නේ අබූ හුරෙයිරා රලියල්ලාහු අන්හු තුමා, මූලාශ්‍රය: බුහාරි 5997).
අභාග්‍යය වන්තයෙකුගෙන් හැර කරුණාව (දයාව) ඉවත් නොකෙරේ නබි (ﷺ) තුමන් පැවසූහ. (මූලාශ්‍රය අහ්මද්).
වරක් නබි (ﷺ) තුමන් තම මිණිබිරිය වන උමාමාව තම උරහිස මත තබා සලාතය ඉටු කළහ, රුකු: කරන විට ඇයව බිම තැබූහ, රුකු:හි සිට නැගිටින විට ඇයව ඔසවා ගත්හ. (විස්තර කරන්නේ අබූ කතාදා රලියල්ලාහු අන්හු තුමා, මූලාශ්‍රය: බුහාරි 5996).
“කවුරුන් අනාථ දරුවෙකුව භාරගෙන (හදා වඩාගනීද) ඔහු හා මා ස්වර්ගය මෙසේ සිටිමි යනුවෙන් මහපොට ඇගිල්ල හා සංඥා ඇගිල්ල එක්කර පෙන්වූහ” (විස්තර කර්නනේ: සහ්ල් ඉබ්නු ස:ද් රලියල්ලාහු අන්හු තුමා, මූලාශ්‍රය: බුහාරි 6005).
අනස් රලියල්ලාහු අන්හු තුමා විස්තර කරයි: නබි (ﷺ) තුමන් මිනිසුන් අතුරින් ඉතා ශ්‍රේෂ්ඨ ගුණාංගවලින් යුත් කෙනෙකු විය. මට කුඩා සහෝදරය‍ෙකු සිටියේය ඔහු අබා උමෙයිර්ය. අපේ නිවසට නබි (ﷺ) තුමන් පැමිණෙන අවස්ථාවන්හි මාගේ සහෝදරයාගෙන් ඔබේ පුංචි කුරුල්ලා කුමක් කරමින් සීටීද? යනුවෙන් විමසයි. ඔහු සමහර විට එ් සමග සෙලල්ම් කරමින් සිටී. (මූලාශ්‍රය: බුහාරි 6203).
නබි (ﷺ) තුමන් කුඩා ළමුන් පසු කර යන විට ඔවුන්ට අස්සලාමු අලෙයිකුම් යනුවෙන් සලාම් කියන්නේය. එය එතුමන් පුරුද්දක් කරගෙන සිටියේය යනුවෙන් අනස් රලියල්ලාහු අන්හු තුමා විස්තර කරයි.
අද අපෙන් කීයෙන් කී දෙනා අතර ද මෙවැනි උතුම් ගුණාංග පවතින්නේ? දරුවන්ට මුලින්ම සලාම් කීම කෙසේවුවද ඔවුන් කියන සලාමයට කිසිදු පිළිගැනීමක් නැත. එයට නිසි අයුරින් පිළිතුර සපයන්නෙ ද නැත.
නබි (ﷺ) තුමන් දීර්ගව සලාතය කිරීමට සිතන අවස්ථාවන්හි දරුවන් අඩන ශබ්දය ඇසීම නිසා සලාතය ඉක්මනින් අවසන් කරන බව පවසයි. මන්ද ඒ දරුවන්ගේ මව්වරුන්ට එය අසීරුතාවක් විය හැකි නිසා.
උමර් ඉබ්නු අබි සලමා රලියල්ලාහු අන්හු තුමා පවසයි: මා කුඩාවියෙහි පසුවෙිමින් සිටින විට වරක් නබි (ﷺ) තුමන්ගේ ඔඩොක්කුවේ වාඩිවි කෑම පිගානයේ එහේ මෙහේ මගේ අත යන්නට විය. එවිට නබි (ﷺ) තුමන් මා අමතා ඔබ ආහාර අනුභව කරන විට මුලින්ම බිස්මිල්ලාහ් අල්ලාහ්ගේ නාමයෙන් යනුවෙන් පවසන්න, ඔබේ දකුණු අතින් අනුභව කරන්න, ඔබට අසලින් ඇති දේ අනුභව කරන්න යනුවෙන් මට ඉගැන්වූහ. (මූලාශ්‍රය: බුහාරි 5376).
By: අබූ අස්මා
www.yayuthumaga.com